تب مالت یک بیماری عفونی ناشی از یک نوع باکتری به نام بروسلا است. این باکتری میتواند از حیوانات به انسان منتقلشود.
چندین گونه مختلف از باکتریهای بروسلا وجود دارند. برخی از انواع آنها در گاوها دیده میشود. برخی دیگر در سگها، خوکها، گوسفندان، بزها و شترها یافت میشوند. اخیراً دانشمندان گونههای جدیدی را در روباه قرمز و برخی از حیوانات دریایی، از جمله سگ ماهی دیدهاند. بروسلا در حیوانات نمیتواند درمان شود.
تب مالت در ایران این بیماری جزو شایع ترین بیماری هاست. تب مالت در سایر نقاط جهان تهدیدی جدی برای سلامتی محسوب میشود. طبق اعلام سازمان بهداشت جهانی، این بیماری در بیش از نیم میلیون نفر در سال در ۱۰۰ کشور گزارش شده است.
علل تب مالت چه هستند؟
تب مالت در انسان زمانی رخ میدهد که فرد با حیوان یا محصول حیوانی آلوده به باکتریهای بروسلا تماس داشته باشد.
به ندرت، باکتریها ممکن است از فردی به فرد دیگر گسترش یابند. تغذیه با شیر مادر مبتلا به تب مالت ممکن است باکتری را به نوزاد منتقل کند. بروسلا ممکن است از طریق تماس جنسی نیز گسترش یابد.
باکتری میتواند از راههای زیر وارد بدن انسان شود:
از طریق بریدگی یا خراش در پوست
تنفس در هوای آلوده تنفس (به ندرت از طریق باکتری وارد بدن میشود(
خوردن یا نوشیدن چیزهایی که با این باکتریها آلوده شدهاند مانند شیر غیر پاستوریزه یا گوشتی که کم پخته شده باشد.
در اکثر عفونتهای تب مالت در انسان، چهار نوع باکتری بروسلا باعث بروز بیماری میشوند:
بروسلوز ملیتنسیس:
این نوع بیشترین موارد تب مالت انسانی را ایجاد میکند و عمدتاً در گوسفند و بزها یافت میشود. اغلب در مناطق زیر دیده میشود:
اسپانیا
یونان
آمریکای لاتین
خاورمیانه
هندوستان
بروسلوز سویس:
این عفونت که در خوکهای وحشی یافت میشود شایعترین نوع بروسلا در تب مالت در امریکا است زیرا این گونه اغلب در جنوب شرقی و کالیفرنیا یافت میشود. همچنین در اروپا، آمریکای جنوبی و آسیای جنوب شرقی نیز یافت میشود.
بروسلوز کانیس:
عفونت از این نوع باکتریها از سگها شیوع مییابد و اغلب در مناطق زیر دیده میشود:
آمریکای شمالی، مرکزی و جنوبی
ژاپن
اروپای مرکزی
بروسلوز آبورتوس:
این عفونت از گاو شیوع مییابد. این گونه در سراسر جهان یافت میشود و در چندین کشور اروپایی، ژاپن، اسرائیل، کانادا، استرالیا و نیوزیلند کاملاً از بین رفته است.
آیا ممکن است از سگ خود تب مالت بگیرم؟
سگها میتوانند با بروسلوز کانیس آلوده شوند. برخی از صاحبان حیوانات خانگی از این طریق دچار تب مالت میشوند اما بیماری معمولاً خفیف است. حداقل یک مورد شناخته شده از تب مالت وجود دارد که به وسیله گاز گرفتن سگ، به انسان منتقل میشوند. اما شیوع این نوع تب مالت شایع نیست. اکثر سگهای آلوده به بروسلا، باکتریها را به صاحبانشان منتقل نمیکنند.
اگر در تماس با خون یا سایر مایعات بدن حیوان باشید، احتمال بیشتری وجود دارد که از سگ آلوده تب مالت بگیرید. در دامپزشکان خطر ابتلا به تب مالت بالا است.
اگر به علت دارو یا بیماری خاصی که دارید سیستم ایمنی ضعیفی داشته باشید، نباید به سگهایی که با بروسلا آلودهاند، دست بزنید.
عوامل مؤثر بروز تب مالت چه هستند؟
در ایالات متحده، تب مالت در مردان شایعتر است. مردانی که به این بیماری مبتلا میشوند اغلب با دام سر و کار دارند. تب مالت در کودکان شایع نیست.
در موارد زیر احتمال بیشتری وجود دارد که به این بیماری مبتلا شوید:
در صورتی که محصولات لبنی غیرپاستوریزه از گاو، بز یا دیگر حیواناتی که با این باکتری آلوده شدهاند، بنوشید یا بخورید.
پنیرهای غیر پاستوریزهای که “پنیر محلی” نامیده میشوند بخورید.
به مناطقی که بروسلا شایع است سفر کنید.
در کارخانه پردازش گوشت یا کشتارگاه کار کنید.
در مزرعه کار کنید.
تب مالت در موارد زیر، نیز گزارش شده است:
شکارچیان
دامپزشکانی که گاو آلوده را با واکسن بروسلا ایمن سازی کرده است